Hans Winterfeldt urodził się w 1926 r. w Lipianach (Lippehne – Neumark) jako syn właściciela żydowskiego domu towarowego. W sobotę 1 kwietnia 1933 r. przed sklepem ojca pojawiły się oddziały szturmowe w brązowych mundurach, wtedy już jako dziecko zrozumiał, że zbliżają się bardzo niedobre czasy dla miejscowej ludności żydowskiej. Jedno z kolejnych niemiłych wspomnień dotyczy miejsca, które prezentuje zamieszczona obok widokówka, a mianowicie parku i restauracji „Eichwald”. Dziś to opuszczone miejsce zlokalizowane przy południowym wyjeździe z miasta w kierunku Gorzowa, po prawej stronie przed obwodnicą Lipian. Kiedyś miejsce tętniące życiem z restauracją, boiskiem i placem zabaw. Kiedy młody Hans wybrał się wraz z mamą na coroczny festyn dziecięcy, miejscowa niemiecka dentystka dr Krantz, lekko już wstawiona, zaczęła krzyczeć do tłumu, pytając, co tam robią żydowskie suki? Wraz z matką w przerażeniu szybko wrócili do domu. Już w 1935 roku Żydzi w Lipianach nie mogli spędzać czasu w miejscach publicznych. Nieważne, czy była to restauracja w Eichwaldzie, publiczna plaża, restauracja na stacji kolejowej (również uwieczniona na kartce), parki, nie wspominając już o Hitler Platz, do którego żaden Żyd nie odważył się wejść tylko ze względu na swoją nazwę. Jedyną rozrywką były sobotnie i niedzielne przejażdżki rowerowe z kolegami i koleżankami po terenach wiejskich wokół Lipian, gdzie nikt ich nie znał. Jedyną wycieczką, którą można było odbyć bez strachu był cmentarz żydowski, gdzie z kolei nogi nie postawiłby żaden Niemiec. Ostatnim okresem pobytu Hansa w Lipianach był rok 1937. Z powodu prześladowań nikt już nie robił zakupów w domu towarowym ojca i trzeba było go za bezcen sprzedać. Po sprzedaży również domu rodzina wyjechała do Berlina, gdzie jak wspomina sytuacja żydów była przez kilka lat dużo lepsza niż w Lipianach. W 1940 r. został praktykantem kucharskim i do 1944 r. przebywał w Berlinie z nielegalnymi dokumentami tożsamości. W tym roku wraz z rodziną został też deportowany do Auschwitz. Wraz z rodzicami udało mu się przeżyć obóz koncentracyjny i został wyzwolony w 1945 r. W 1948 r. Hans wyemigrował do Nowego Jorku, gdzie rozpoczął pracę kucharza, a następnie został profesorem języków nowożytnych w Bronx Community College.
Hans Winterfeldt zmarł 4 lipca 2015 roku, dożywając godnych 89 lat. W artykule wykorzystano wspomnienia Hansa Winterfeldt-a opublikowane w tekście: Segregation from a Child`s Point of View.
Co ciekawe, prezentowana widokówka również została wysłana do odbiorcy w Stanach Zjednoczonych (Wisconsin) ale jeszcze długo przed narodzeniem Hansa Winterfeldt-a, bo w 1902 roku. Wydawca: Wilhelm Schwarzenberg z Lipian.
dr Wojciech Kuźmiński
