Co to jest sołectwo?
Jest to najmniejsza jednostka podziału terytorialnego w Polsce obejmująca wieś lub sąsiadujące ze sobą wsie, której organem uchwałodawczym jest zebranie wiejskie, a wykonawczym – sołtys. Sołectwo ma, podobnie jak gmina, swój budżet zwany funduszem sołeckim.
Co to jest fundusz sołecki ?
Są to wyodrębnione w budżecie gminy środki przeznaczone dla sołectw. Gminy nie mają obowiązku tworzenia funduszy sołeckich – decyzja należy do rady gminy. W powiecie pyrzyckim wszystkie gminy uznały, że fundusz sołecki powinien na ich terenie funkcjonować i każdego roku jest on naliczany do budżetu. Gminie opłaca się utworzyć fundusz sołecki. Dostają bowiem z budżetu państwa zwrot części środków wydanych z funduszu sołeckiego – od 20% do nawet 40%. Dzięki funduszowi sołeckiemu mieszkańcy mają większy wpływ na wydatkowanie części środków z budżetu gminy. O tym, czy w gminie w ogóle powstanie fundusz sołecki, decyduje rada gminy. W uchwale rada gminy wyraża zgodę lub nie wyraża zgody na wyodrębnienie funduszu sołeckiego.
Jeśli rada gminy wyrazi zgodę na fundusz sołecki – to uchwała ma zastosowanie na kolejne lata, a nie tylko na jeden rok. Jeśli rada gminy nie wyrazi zgody na fundusz sołecki – to uchwała o niewyrażeniu zgody ma zastosowanie wyłącznie do roku budżetowego następującego po roku, w którym została podjęta. Ważne, żeby uchwałę podjąć do 31 marca roku poprzedzającego rok budżetowy, w którym mają być wydawane pieniądze z funduszu sołeckiego. W każdej gminie oblicza się wysokość środków w funduszu sołeckim na podstawie wzoru. Bierze się pod uwagę liczbę mieszkańców i wykonane dochody gminy. Sołectwa nie muszą tej kwoty same obliczać. Co rok wójt, burmistrz w terminie do 31 lipca roku poprzedzającego rok budżetowy przekazuje sołtysom informacje o wysokości przypadających danemu sołectwu środków, jakie zasilają fundusz sołecki. Wójt musi też przekazać te dane wojewodzie. Jeśli tego nie zrobi, to gmina straci prawo do zwrotu z budżetu państwa części środków wydanych z funduszu sołeckiego.
Na co można wydać fundusz sołecki?
Pieniądze z funduszu sołeckiego można wydać na przedsięwzięcia służące poprawie warunków życia mieszkańców. Muszą to być przedsięwzięcia w ramach zadań własnych gminy i zgodne ze strategią rozwoju gminy. Muszą być też zgłoszone we wniosku złożonym przez sołectwo do wójta, burmistrza. Rady sołeckie podczas, zebrań wiejskich decydują na jaki cel zaplanowane na kolejny rok środki zostaną przeznaczone i taką informacje przekazują wójtowi, burmistrzowi. Bardzo często w sołectwach naszego powiatu dochodzi do porozumienia między radą sołecką a samorządem gminnym o wspólnym finansowaniu konkretnych, kosztowych inwestycji z udziałem środków sołeckich, budżetu gminy lub projektu unijnego. W załączonych tabelach widzimy, jakimi środkami mogą dysponować sołectwa gmin powiatu pyrzyckiego w 2023 roku. Jak widać największe, ponad 50- tysięczne fundusze sołeckie na 2023 mają sołectwa: Żabów, Przelewic i Pyrzyce.
