Ogrody Przelewice to wyjątkowo malownicze miejsce na mapie województwa zachodniopomorskiego. Tu na powierzchni 30 ha znajduje się ok. 1300 gatunków różnych drzew, krzewów, kwiatów i roślin zielonych. Część z nich to rośliny chronione lub unikaty niespotykane w tej części świata. Bogata kolekcja dendrologiczna znajdująca się w Ogrodach oraz zespół pałacowo-folwarczny stanowią wymarzoną bazę zajęć terenowych.
Edukację ekologiczną w 2022 r. oparliśmy na kontakcie z przyrodą. Scenariusze zajęć opracowywaliśmy tak, aby przekazać wiedzę w ciekawy, atrakcyjny i dopasowany dla poszczególnych grup wiekowych sposób, jednocześnie dbając o to, aby stanowiły świetną formę uzupełnienia zajęć szkolnych oraz kształtowały właściwą postawę wobec otaczającej nas przyrody. Nie ma przecież lepszej lekcji przyrody niż ta, podczas której uczestnik może obserwować i badać otaczającą go naturę wszystkimi zmysłami.
Zajęcia terenowe rozpoczęliśmy 21 marca, zapraszając dzieci i młodzież szkolną na „Wiosenne wagary z pawiem Stefanem”. Połączyliśmy spacer po ogrodzie z elementami gry terenowej przez zabawę – do nauki. Uczestnicy, szukając oznak nadchodzącej pory roku, z dużym zaangażowaniem wykonywali przygotowane zadania przyrodnicze, logiczne i matematyczne. Odkrywali ciekawostki dotyczące drzew, krzewów i roślin znajdujących się w ogrodzie, jednocześnie poznając historię tego wyjątkowego miejsca. Wycieczka cieszyła się tak dużym zainteresowaniem, że na stałe weszła do oferty edukacyjnej Ogrodów Przelewice. Na jej bazie przygotowaliśmy gry terenowe dla starszych uczniów szkół podstawowych oraz szkół średnich. Uczestnicy, na podstawie przygotowanej mapy, mieli za zadanie odnaleźć wyjątkowe miejsca w ogrodzie oraz wykonać przygotowane dla nich zadania.
Od maja rozpoczęliśmy cykl warsztatów pod nazwą „Poznajemy życie pszczół”. Pod okiem doświadczonego pszczelarza uczestnicy dowiedzieli się, jak wygląda praca pszczelarza, jak żyją pszczoły, co im zawdzięczamy, jaka jest rola pszczół w przyrodzie, jaki jest ich wpływ na środowisko naturalne i jak wygląda życie wewnątrz ula. Z tej formy zajęć najliczniej korzystały grupy ze szkół podstawowych.
Nasi doświadczeni przewodnicy każdego dnia oprowadzali grupy zorganizowane po terenie przelewickiego arboretum. Trasa prowadziła przez najważniejsze atrakcje ogrodu. Przewodnicy z pasją opowiadali o okazach przyrody, ciekawostkach związanych z Pałacem, Folwarkiem oraz historią Ogrodów Przelewice.
Inną oferowaną przez nas formą edukacji były warsztaty ceramiczne prowadzone w Pracowni Ceramicznej „Gliniany Kogucik” znajdującej się na terenie Oranżerii Ogrodów Przelewice. Praca z gliną to ciekawa zabawa nie tylko dla najmłodszych, bo u wszystkich pobudza wyobraźnię, rozwija kreatywność, uczy cierpliwości i planowania. Uczestnicy mieli możliwość wykonania naczyń i innych przedmiotów z gliny, by następnie pięknie i kolorowo je przyozdobić.
Ogrody Przelewice to również organizator licznych konkursów. 15 marca ogłosiliśmy konkurs „O przyrodę dbamy – energię odnawiamy”. Celem konkursu było zwiększenie świadomości ekologicznej wśród młodzieży szkół ponadpodstawowych z terenu województwa zachodniopomorskiego oraz przeprowadzenie działań z zakresu edukacji ekologicznej, z wykorzystaniem aktywizującej formy warsztatów i seminarium z dziedziny ochrony środowiska i pozyskiwania energii z odnawialnych źródeł. Kilka zespołów z różnych szkół naszego województwa przygotowało prace konkursowe w formie instalacji/makiety lub prezentacji multimedialnej. 15 czerwca odbyło się uroczyste wręczenie nagród. To był wyjątkowy dzień pełen atrakcji, który zakończyliśmy piknikiem ekologicznym. Projekt realizowany został dzięki grantowi finansowanemu z Funduszu Naturalnej Energii. Organizatorem konkursu był Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A., a partnerem Fundacja Nasza Ziemia.
W ramach współpracy z ZS nr 2 CKU Pyrzyce, jako partner uczestniczyliśmy w organizacji Olimpiady Wiedzy i Umiejętności Rolniczych. Na terenie Ogrodów odbywał się blok dotyczący Architektury Krajobrazu.
Kilkukrotnie w roku 2022 organizowaliśmy zajęcia w ramach Programu Społecznik. Dzieci i młodzież aktywnie spędzały czas biorąc udział w zajęciach edukacyjnych, grach terenowych oraz zajęciach profilaktycznych z udzielania pierwszej pomocy.
Na terenie Ogrodów Przelewice klasy biologiczne organizowały badania chemiczne jakości wody stawu przy użyciu specjalnych odczynników, m.in. pH, zawartość związków azotu, miedzi, żelaza, fosforu, siarki oraz stężenia tlenu. Studenci Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie brali udział w zajęciach terenowych. Przyszli ogrodnicy rozpoznawali unikatowe gatunki drzew i krzewów, architekci natomiast przeprowadzali wizję lokalną, w celu wykonania projektu semestralnego.
W trakcie organizowanych przez nas wydarzeń kulturalnych staraliśmy się uatrakcyjnić ofertę ogrodów. Rodzinne gry terenowe oraz warsztaty edukacyjne, to tylko nieliczne elementy edukacji podczas Otwarcia Sezonu Ogrodów, Festiwalu Tradycji Pomorza Zachodniego czy dożynek wojewódzkich. We wrześniowej edycji Nocy Bajek i Grozy dla najmłodszych przygotowaliśmy odblaski w kształcie drzewa, zachęcając jednocześnie do bezpiecznego poruszania się po drogach. Warsztaty edukacyjne prowadzone były również przez zaprzyjaźnione z nami jednostki m.in. Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Zespół Parków Krajobrazowych, Lokalne Grupy Działania, Stowarzyszenie Lider Pojezierza czy Drawieński Park Narodowy.
Na zakończenie działań edukacyjnych w 2022 r., w ramach umowy z wydziałem PROW Województwa Zachodniopomorskiego zorganizowaliśmy „Warsztaty ekologiczne dla dzieci i młodzieży z terenów wiejskich”. Celem warsztatów była edukacja ekologiczna w pszczelarstwie oraz rola drzewa w środowisku naturalnym. Stu sześćdziesięciu uczestników z ogromnym zaangażowaniem wzięło udział zarówno w prelekcjach jak i warsztatach. Dowiedzieli się jak ogromne znaczenie dla człowieka i środowiska naturalnego mają pszczoły oraz inne owady zapylające . W odpowiedzi na pytanie, co możemy zrobić, aby zapewnić im jak najlepsze warunki do właściwego funkcjonowania, uczestnicy zbudowali 16 domków dla zapylaczy. Częścią projektu była wycieczka po ogrodzie, w trakcie której pokazaliśmy przelewickie unikaty. Uczestnicy rozpoznawali gatunki drzew, uczyli się rozpoznawać symptomy jesieni w przyrodzie oraz badali różnice w strukturze liści, kory, igieł drzew iglastych.
W ramach wymiany doświadczeń gościliśmy pracowników Ogrodu Botanicznego UAM w Poznaniu, odwiedziliśmy Arboretum Wojsławice – wyjątkowy Ogród Botaniczny położony na obszarze chronionego krajobrazu Wzgórz Strzelińsko-Niemczańskich, Transgraniczny Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Zalesiu oraz Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie.
Z oferty edukacyjnej w roku 2022 skorzystało prawie 5 500 osób. Odwiedziły nas grupy zarówno z bliskich powiatów: pyrzyckiego, stargardzkiego czy myśliborskiego jak i z dalszych miejscowości m.in. Świdwin, Cybinka, Gorzów, Szczecin czy Cedynia.
Zapraszam na wspólne odkrywanie tajemnic świata przyrody w 2023 r.
Ogrody Przelewice – Zachodniopomorskie Centrum Kultury Obszarów Wiejskich i Edukacji Ekologicznej
